Co to jest Andon?

W metodyce Lean, Andon (w jap. latarnia – 行灯) to sygnał używany do ostrzegania zespołów o krytycznej zmianie statusu zadania, lub o tym, że dane działanie się nie powiodło, czy też przebiega nieoptymalnie.

Andon może mieć formę zapalającej się lampki, tekstu wyświetlającego się na tablicy informacyjnej lub sygnału dźwiękowego. Kluczowe jest, by Andon był zautomatyzowany – jako, że ręcznie wyzwalane sygnały są zbyt zawodne – oraz by był wysoce widoczny, musi skutecznie przyciągać uwagę. Celem użycia Andona jest przywołanie uwagi pracowników: impuls, by wstrzymali to, co robią i naprawili problem.

Główne zalety korzystania z Andonów:

• Większa przejrzystość procesu, prowadząca do wyższej wydajności,
• Mniej błędów i przestojów, co przekłada się na mniejsze straty i niższe koszty,
• Wyższa jakość produktu, więc i bardziej zadowoleni klienci,
• Silniejszy i mniej podatny na rezygnację personel, co zapewni wyższą jakość i zachowa stabilność procesu,
• Wzmocnienie kreatywnego, szybkiego rozwiązywania problemów, które może prowadzić także do oryginalnych, niekonwencjonalnych rozwiązań produktowych,
• Podobnie jak w stosowaniu Poka-Yoke, korzystanie z Andonów pomaga zorientować zespół na jakość i pielęgnuje nawyk nadawania jej najwyższego priorytetu.

Andony w życiu codziennym

Z Andonami spotykamy się na co dzień, np. gdy na desce rozdzielczej mruga lampka silnika, sygnalizując problem z samochodem, co ma szansę zmusić nas do podjechania do warsztatu w celu rozwiązania problemu. Andony są również powszechnie stosowane w marketach, bankach i urzędach czy wszelkich innych organizacjach zorientowanych na obsługę klienta - do nich odniesiemy się później.

W parze z Jidoką

W fabrykach Toyoty, urządzenia Andon powiązane są z filozofią autonomizacji (z jap. Jidoka): automatyczny, wbudowany w linię produkcyjną sposób wykrywania problemów i usterek. Znaczy to tyle, że kiedy coś idzie nie tak na linii, zespół zatrzymuje ją, by natychmiast usunąć usterkę.

Jidoka kładzie więc nacisk na rozwiązywanie problemów u ich źródła. Dlatego dobrze zaimplementowany Andon powinien ostrzec pracownika dokładnie w momencie pojawienia się problemu i – jeśli to możliwe – precyzyjnie wskazać miejsce, w którym on wystąpił. Koncepcja Andonów zazębia się z charakterystyczną dla Kanbana wizualizacją przepływu pracy, która pozwala zespołom na uzyskanie jasnego wskaźnika, kiedy coś się nie udaje.

W kulturach zachodnich, często jesteśmy tak silnie nastawieni na to, by zawsze pokazywać się z jak najlepszej strony, że bywamy skłonni zamiatać problemy pod dywan. Takie podejście byłoby źle widziane przez zarząd Toyoty. Jeśli na ich linii produkcyjnej pojawia się jakikolwiek problem, wszyscy będą tego świadomi, a pracownicy od razu skoncentrują się na przeprowadzeniu analizy rzeczywistej przyczyny i rozwiązaniu trudności.

Andon musi być powiązany ze strumieniem wartości

Zwinnie zarządzane zespoły programistyczne znane są z intensywnego korzystania z urządzeń Andon. Często zobaczyć można czerwone, pomarańczowe i zielone wskaźniki na serwerach kompilujących i testujących kod. Jeśli na serwerze występuje awaria, programiści zachęcani są do wstrzymania aktualnych zadań i pilnej naprawy tych problemów.

W praktyce zastosowanie Andona nie zawsze jest tak proste, jak mogłoby się wydawać. W wielu przypadkach bowiem, zespoły są ostrzegane o zdarzeniach, których sami nigdy nie uznaliby za znaczące! Na przykład weźmy Andon, ostrzegający migającym pomarańczowym światłem o małej ilości miejsca na dysku serwera kompilacyjnego – programiście skoncentrowanemu na terminowym wykonaniu zadania może nie wydawać się to w tej chwili ważne, więc zignoruje ostrzeżenie. Zaczynając sporadycznie ignorować Andony, zespół ryzykuje zrobienie z tego nawyku.

Czasami w supermarketach i bankach, światła wskazują na średni czas oczekiwania w kolejce. W wielu z tych przypadków widać, że kierownictwo nie przeszkoliło kierownika zmiany, jak rozwiązywać ten problem – w związku z czym, Andon staje się tam wyłącznie symbolem złej obsługi klienta, zamiast wskazywać kierownikowi, że potrzebne jest pilne rozwiązanie problemu. Niestety, tego typu implementacje zupełnie mijają się z celem Andonów.

Gdyby te sklepy czy placówki banków korzystały z Andonów prawidłowo, to za każdym razem, gdy wartość szacowanego czasu oczekiwania na obsługę zaświeciła by się na pomarańczowo lub czerwono, otwierane byłyby dodatkowe kasy, by obsłużyć rosnącą liczbę oczekujących klientów. Strumień wartości tych jednostek zawiera się w obsłużeniu klientów, ich przejściu przez kasę i wyjściu za drzwi, nie w ich obserwacji nieruchomej kolejki z migającymi przed nią światłami.

Andon nie będzie działał w kulturze kontroli

Andony mogą albo ratować przed błędem, albo wprowadzać atmosferę stresu – czym będą dla twojego zespołu, zależy od kultury utrzymywanej przez kierownictwo. Jeśli zachęca ono pracowników do zgłaszania problemów, Andon zdziała cuda. Jednak w środowiskach bezkompromisowego dowodzenia kontrolą, gdzie nie ma miejsca na błędy lub awarie, zespoły niejednokrotnie posuwają się do odłączenia swoich Andonów. Zapytani dlaczego, wyjaśniają, że sygnały błędu powodują panikę u kierownictwa, a oni sami wolą nie wpaść w tarapaty.

Oczywiście, odłączenie Andonów nie usuwa problemów, na które wskazują. Skraca tylko i przekłamuje część historii pracy dla oczu kierownictwa, powodując nieporozumienia, pogłębiając brak zaufania i niezsynchronizowanie wskaźników wydajności, jako że brakuje w nich danych dotyczących rozwiązywania błędów w ramach procesu.

Rozważ korzystanie z zespołem z Andonów we właściwy sposób - nie zmarnuj wspaniałej okazji, aby lepiej poznać swój proces i zespół. Znajomość obu jest niezbędna w wysiłkach nieustannego doskonalenia produkcji.